ΥΠΕΡΘΕΡΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΘΑΛΑΣΣΙΟΥ ΒΥΘΟΥ

ΥΠΕΡΘΕΡΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΘΑΛΑΣΣΙΟΥ ΒΥΘΟΥ

Η αύξηση της θερμοκρασίας των θαλασσών πλήττει σοβαρά πολλά είδη ψαριών και επηρεάζει σημαντικά την αλιεία.

   Οι ωκεανοί ρυθμίζουν τις επιδράσεις του ατμοσφαιρικού διοξειδίου του άνθρακα. Το φυτοπλαγκτόν απορροφάει διοξείδιο του άνθρακα και συγκρατεί σχεδόν τόσο όσο όλα τα τροπικά δάση μαζί.

   Το φυτοπλαγκτόν συμμετέχει σε πολλές σημαντικές οικολογικές διεργασίες των υδάτινων οικοσυστημάτων και επηρεάζει τον άνθρωπο με πολλούς τρόπους. Πραγματοποιεί σχεδόν όλη τη φωτοσύνθεση στον ανοιχτό ωκεανό, είναι υπεύθυνο για το μισό της παγκόσμιας πρωτογενούς παραγωγής και παράγει το μισό οξυγόνο της ατμόσφαιρας. (Στα ρηχά νερά μπορεί να  εμφανίσει τοξικότητα είτε λόγω φυσικών αιτίων είτε λόγω ανθρωπογενών δραστηριοτήτων που συμβάλλουν στην δημιουργία επιπολασμών. Το φαινόμενο αυτό λέγεται ευτροφισμός και πρέπει να αποφεύγεται). Το φυτοπλαγκτόν έχει μειωθεί παγκόσμια κατά ένα μεγάλο ποσοστό. Αυτή η αλλαγή σχετίζεται άμεσα με την κλιματική αλλαγή και με την αυξανόμενη θερμοκρασία της επιφάνειας της θάλασσας. Σε ψυχρότερους κλιματικούς κύκλους οι ποσότητες φυτοπλαγκτόν είναι μεγαλύτερες, ενώ το αντίθετο συμβαίνει στους θερμότερους κύκλους κλίματος. Επίσης, η μεγάλη αύξηση του ψαρέματος ανοιχτής θάλασσας έχει συμβάλλει και αυτή στην μείωση του φυτοπλαγκτόν. Μειωμένο φυτοπλαγκτόν, σημαίνει μειωμένη ικανότητα απορρόφησης του ατμοσφαιρικού διοξειδίου του άνθρακα (CO2).Επειδή οι συγκεντρώσεις των ατμοσφαιρικών ρύπων είναι μεγάλες, οι ωκεανοί γίνονται όλο και πιο κορεσμένοι σε διοξείδιο του άνθρακα με αποτέλεσμα η φυσική διαδικασία να μην είναι τόσο αποτελεσματική, συμβάλλοντας έτσι στην υπερθέρμανση του πλανήτη.

   Για την έρευνα των ρευμάτων ποντίζονται σε μεγάλα βάθη γυάλινες σφαίρες οι οποίες μεταξύ άλλων, καταγράφουν και τη θερμοκρασία των υδάτων.

   Ο ωκεανολόγος της Εθνικής Υπηρεσίας Ωκεανών και Ατμόσφαιρας (ΝΟΑΑ) των ΗΠΑ, Κρίστοφερ Μάισεν για δική του μελέτη ,άντλησε στοιχεία από τέτοιου είδους όργανα, που έχουν ποντιστεί εδώ και δέκα χρόνια στα ανοικτά της Ουρουγουάης και διαπίστωσε πως στον Ατλαντικό Ωκεανό η θερμοκρασία των υδάτων ανεβαίνει. Η υπερθέρμανση του πλανήτη έχει επηρεάσει όχι μόνο τα επιφανειακά ύδατα, τα οποία θερμαίνονται πιο γρήγορα αλλά και το σύνολο της υδάτινης μάζας των ωκεανών. Σε τέσσερις διαφορετικούς σταθμούς, σε βάθη από 1.300 ως 4.700 μέτρα κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας, διαπίστωσε ότι μέσα σε δέκα μόλις χρόνια, από το 2009 ως το 2019, η μέση θερμοκρασία αυξήθηκε κατά 0,02 ως 0,04 βαθμούς Κελσίου. «Αν σκεφτεί κανείς πόσο μεγάλος και πόσο βαθύς είναι ο ωκεανός, τα ποσά θερμότητας για τα οποία μιλάμε είναι πολύ μεγάλα», είπε ο Μάισεν.

   «Τα μεσαία υδάτινα στρώματα – από τα 300 μέχρι τα 1.500 μέτρα βάθος – τα τελευταία χρόνια σε αρκετές περιοχές σημείωσαν αύξηση της θερμοκρασίας, ύψους ανάμεσα σε 0,1 και 0,5 βαθμών Κελσίου», αναφέρει ο Πίτερ Κρουτ από το Εθνικό Πανεπιστήμιο της Ιρλανδίας. «Αυτό μπορεί να ακούγεται λίγο, αλλά αν λάβουμε υπόψη μας την ενέργεια που απαιτείται για να θερμάνουμε το νερό κατά ένα μόλις βαθμό, είναι πάρα πολύ». Η θερμοκρασία της θάλασσας παγκοσμίως έχει ανέβει περίπου 1°C από τον περασμένο αιώνα και έχει υπολογιστεί ότι ο ρυθμός αύξησης είναι 1-2°C ανά περίπου 100 χρόνια. Η μεγαλύτερη αύξηση φάνηκε τις τελευταίες τρεις δεκαετίες.

   Από τον 19ο αιώνα, οι θάλασσες έχουν απορροφήσει περίπου το 28% του διοξειδίου του άνθρακα (CO2) που παράγεται από ανθρώπινη δραστηριότητα και περισσότερο από το 90% της επιπλέον θερμότητας που αυτή προκαλεί. Όταν θερμαίνεται ο ωκεανός λαμβάνει λιγότερο διοξείδιο του άνθρακα και έτσι αυτό παραμένει στην ατμόσφαιρα επηρεάζοντας τους ζωντανούς οργανισμούς στη στεριά. Επίσης τα χαμηλότερα επίπεδα οξυγόνου επηρεάζουν την επιβίωση, την αναπαραγωγή και την ανάπτυξη των θαλάσσιων ειδών. Εξαιτίας της υπερθέρμανσης, πολλά είδη ψαριών μεταναστεύουν σε βαθύτερα νερά ή ακόμη και προς τους πόλους, για να βρουν κατάλληλες θερμοκρασίες και κινδυνεύουν να χάσουν τους οικοτόπους τους και την τροφή τους.

   Από αυτή την αλλαγή θερμοκρασίας κάποια είδη επωφελούνται, ενώ άλλα υποφέρουν. Οι θαλάσσιοι οργανισμοί πρέπει να σπαταλούν περισσότερη ενέργεια για να πάρουν το οξυγόνο που χρειάζονται από το νερό. Τα θερμότερα νερά συγκρατούν πολύ λιγότερο διαλυμένο οξυγόνο από ότι τα λιγότερο θερμά. Έτσι, για τα υδρόβια ζώα οι συνθήκες είναι δυσμενείς, διότι ένα ζώο του νερού ίσως πεθάνει από ασφυξία σε ελαφρώς θερμότερα νερά, επειδή δεν θα μπορεί να βρει το οξυγόνο που χρειάζεται για να επιβιώσει. Ακόμα και αν δεν πεθάνει άμεσα, τα αποθέματα τροφής και ο ρυθμός σίτισης δεν θα μπορέσουν να καλύψουν τις βιολογικές του ανάγκεςσε βάθος χρόνου.

   Η Μεσόγειος πλήττεται επίσης σοβαρά ,από τις κρίσεις της κλιματικής αλλαγής και της βιοποικιλότητας. Αποτελεί την πιο υπεραλιευμένη θάλασσα στον κόσμο και θερμαίνεται με 20% ταχύτερο ρυθμό, συγκριτικά με τις υπόλοιπες περιοχές του πλανήτη. Αναμένονται και εδώ, μεταναστεύσεις ειδών σε περιοχές με ευνοϊκότερες για αυτά συνθήκες, αλλαγές στα φυσιολογικά χαρακτηριστικά των ψαριών στην προσπάθειά τους να προσαρμοστούν στις υψηλές θερμοκρασίες, αλλά και εντεινόμενη εισβολή ξενικών ειδών, όπως οι αγριόσαλπες και το λεοντόψαρο.

Βλέπουμε λοιπόν, πως μια πολύ μικρή αλλαγή της θερμοκρασίας των θαλασσών, μπορεί να προκαλέσει μία τεράστια διαφοροποίηση στην υγεία και την μακροβιότητα πολλών οργανισμών και γενικότερα στην ισορροπία του κάθε οικοσυστήματος.

Leave a Reply

Your email address will not be published.